Ozon, mevcut en güçlü oksidan olarak her tür dezenfeksiyon işleminde kullanılabiliyor. İnsan sağlığına doğrudan etki edebilen gıda dezenfeksiyonunda da ozon uygulamalarını görebiliyoruz. Ozon, gıdaların mikrobiyal güvenliğini sağlayabilen en etkili gaz olarak gıda endüstrisinde sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Yazımızda, gıdalarda oluşma ihtimali yüksek olan aflatoksini ve aflatoksin gideriminde ozon jeneratörü kullanımını ele alacağız.
Ortamdaki bakteri, virüs, küf, maya gideriminde standart yöntemlere göre yüksek verim sağlayan ozon, her alanda tam dezenfeksiyon sağlıyor. Gözle görülemeyen her tür mikroorganizma, ozon gazı uygulamaları ile tamamen yok edilebiliyor. İnsan sağlığı için ciddi riskler oluşturan bu zararlı maddeler, gıdalarda sıklıkla karşılaşılabilen sorunlardır. Çözümü ise ozon uygulamaları ile oldukça basit!
Gıdaların işlenme ve saklanma koşullarında ürün kalitesini bozabilecek etkenler çoğunluktadır. Yeterli koşullar sağlanamadığında virüs, bakteri, küf, maya oluşumları gözlenmektedir. Küf ise bu ortamda en çok görülen mikrobiyal yükler arasında yer alır. Küflerden bazıları, birçok kimyasal madde üretir. Bu kimyasal maddelerden bazıları kuvvetli zehir ve kanserojen maddelerdir. Aflatoksin de bunlardan biridir.
Aflatoksin kelimesi, onu yapan küfün adından (Aspergillus flavus) ve zehir anlamına gelen "toksin" kelimesinden türetilmiştir. Aflatoksinler, insanlarda ve hayvanlarda hastalığa neden olan bir tür zehir özelliği taşırlar. Küflerin gelişebildiği her gıda maddesinde bulunma ihtimali yüksek olan aflatoksin, insan sağlığı için ciddi riskler barındırır.
Nemli ortamlarda sıklıkla karşılaşılan küf oluşumları, orada aflatoksin olabileceğinin de habercisidir. Bu nedenle gıdaların işlendiği, depolandığı alanların ortam ve hava kalitesi oldukça önemlidir. Ozon, uygulandığı alanda ortam ve hava kalitesini yükseltmesiyle bu riskin önüne geçilmesini sağlamaktadır.
Aflatoksinler özellikle antep fıstığı, yer fıstığı, badem, fındık gibi sert kabuklu ile kuru incir gibi kurutulmuş meyvelerde bulunur. Ayrıca buğday, arpa, pirinç gibi tahıllarda, mısırda, kırmızıbiber gibi baharatlarda görülür.
Aflatoksin bulaşmış yem tüketen hayvanların sütlerinde de bu zehir ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla bu sütlerden üretilen ürünlerde de karşılaşılma ihtimali yüksektir. Görüldüğü üzere aflatoksin birçok yolla insan sağlığına etki edebilir. Gıdaların ve gıda bulunan ortamların ozon jeneratörleri ile dezenfekte edilmesi, bu zararlı etkenleri ortadan kaldıracaktır. Ozonun yüksek oksidasyon gücü ve güçlü bir dezenfektan olma özelliği, aflatoksinleri inaktive etmekte başarılıdır.
Ozon jeneratörleri ile yapılan ozon gazı uygulamalarında ortamdaki her tür mikroorganizmanın arındırıldığı kanıtlanmıştır. Gıda dezenfeksiyonunda ozon gazı kullanımı; aflatoksin oluşumunu kolaylıkla engelleyecektir. FDA tarafından güvenilir ajanlar (GRAS) kategorisinde bulunan ozon, gıdalarla doğrudan temasında sakınca bulunmayan bir dezenfektan olarak değerlendiriliyor. Öyle ki günümüzde gıda depolarında ozon jeneratörleri sıklıkla tercih edilmektedir.
Gıda dezenfeksiyonunda EDF Ozon jeneratörlerinden yararlanarak aflatoksin gibi zehirli maddeleri ortadan kaldırabilir; gıdaları, sağlık koşullarına uygun hale getirebilirsiniz. EDF Ozon, yüksek güvenirlikteki gelişmiş cihazlarıyla en verimli sonuçları sunmaktadır.
Kaynaklar:
YENTÜR G, ER B. Gıdalarda aflatoksin varlığının değerlendirilmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi
MUŞTU Ç. Yiyecek ve İçecek İşletmelerinde Ozon Uygulamaları